Nghệ thuật biểu cảm có lẽ là một trong những hình thức nghệ thuật lâu đời nhất và được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới, đặc biệt là trong văn học. Nó giúp tác giả chuyển tải nội dung, cảm xúc tốt hơn bằng cách sử dụng ngôn ngữ ẩn dụ, tạo ra không gian xúc cảm và đánh thức tình cảm của độc giả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhìn vào hai khổ thơ đầu bài “Sáng Thu” của nhà thơ Huy Cận để xem nghệ thuật biểu cảm qua đó như thế nào.
Khổ thơ đầu tiên
“Một mùa thu từ đâu ghé đến
Tới đây trông thấy hoa sen thơm ngát
Chút hương cũ dạt vào lòng đã quen
Mang đến những mơ ước qua xa vời.”
Ngay từ khổ thơ đầu tiên, nhà thơ Huy Cận sử dụng nghệ thuật ẩn dụ để tạo ra hình ảnh mùa thu. Ý tưởng này được diễn đạt một cách tinh tế và cuốn hút. Nói đến mùa thu, ta không thể khỏi nhắc đến những chùm hoa sen rực rỡ của nó. Nhưng thay vì nói trực tiếp, nhà thơ đã sử dụng từ “hoa sen” để đại diện cho mùa thu. Hình ảnh hoa sen tươi đẹp cũng thổi vào người đọc một luồng mùi hương dịu nhẹ, tạo ra không gian xúc cảm và đọng lại trong tâm trí của người đọc.
Cho đến khi đọc đến dòng thứ ba, chúng ta mới cảm nhận được nghệ thuật biểu cảm của Huy Cận. “Chút hương cũ dạt vào lòng đã quen” là một thành ngữ, tuy nhiên trong bài thơ này, ý nghĩa của thành ngữ đã được sử dụng vào cảm xúc của nhà thơ để mô tả những giấc mơ, những kỷ niệm đã qua. Nhà thơ muốn gửi tới độc giả sự khao khát, hy vọng được quay về quá khứ, được sống lại những kỷ niệm đẹp và những hình ảnh thân thương đã thành quen trong lòng.
Những câu cuối cùng của khổ thơ này không chỉ là nét đẹp tinh tế của biểu cảm mà còn chứa đựng một thông điệp sâu sắc và cảm động cho người đọc. “Mang đến những mơ ước qua xa vời” diễn đạt bằng từ ngữ đơn giản, chân thành mà không kém phần tinh tế. Nhà thơ Huy Cận muốn truyền đạt thông điệp rằng, dù cho những ước mơ xa vời đến từ đâu, nhưng nếu ta luôn giữ vững hy vọng và lòng chân thành, thì sẽ có một ngày, chúng ta sẽ đạt được những ước mơ của mình.
Khổ thơ thứ hai
“Là thu ấy vẫn ghi trong tôi
Mang ngàn nỗi nhớ thật yêu dấu
Cùng với mùa vàng ngập tràn trời
Nỗi nhớ anh đậm đà tận cùng bao giờ.”
Khổ thơ thứ hai của bài “Sáng Thu” tiếp tục khai thác những điểm mạnh của nghệ thuật biểu cảm. Trong những câu thơ đầu tiên, nhà thơ Huy Cận miêu tả một cách trực quan mùa thu bằng nhiều màu sắc và hình ảnh đẹp. “Mùa vàng” đặc trưng cho mùa thu rực rỡ và “ngập tràn trời” cho thấy mùa thu đang đến đầy nhiệt huyết và tò mò.
Nhưng điểm nhấn của khổ thơ này nằm ở dòng cuối cùng, khi mà Huy Cận nhắc đến một người đặc biệt. “Nỗi nhớ anh đậm đà tận cùng bao giờ” đã cho chúng ta thấy được sự cảm xúc tràn đầy trong tâm trí của nhà thơ. Người cùng với con người là một trung tâm quan trọng trong tất cả các tác phẩm văn học, và Huy Cận đã sử dụng một cách rất tinh tế để tạo nên hình ảnh đáng nhớ và gợi cảm.
Tổng kết
Bài viết trên đã tập trung vào hai khổ thơ đầu tiên trong bài thơ “Sáng Thu” của nhà thơ Huy Cận và chỉ ra những điểm nổi bật của nghệ thuật biểu cảm sử dụng trong đó. Dù là sử dụng ẩn dụ hay sử dụng thành ngữ, hoặc chỉ đơn giản là một cách miêu tả dùng các từ ngữ tinh tế, Nghệ thuật biểu cảm luôn mang đến cho người đọc những trải nghiệm cảm xúc khó quên và xúc động.
